ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 997 ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਬਜਿਯੋ ਜੂਝਊਆ ਦੁਹੂੰ ਦਿਸਿ; ਸੂਰਾ ਭਯੋ ਸੁਰੰਗ ॥ बजियो जूझऊआ दुहूं दिसि; सूरा भयो सुरंग ॥ ਪਖਰਾਰੇ ਨਾਚਤ ਭਏ; ਕਾਤਰ ਭਏ ਕੁਰੰਗ ॥੩॥ पखरारे नाचत भए; कातर भए कुरंग ॥३॥ ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥ भुजंग छंद ॥ ਮਹਾਬੀਰ ਗਾਜੇ ਮਹਾ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ॥ महाबीर गाजे महा कोप कै कै ॥ ਤਿਸੀ ਛੇਤ੍ਰ ਛਤ੍ਰੀਨ ਕੋ ਛਿਪ੍ਰ ਛੈ ਕੈ ॥ तिसी छेत्र छत्रीन को छिप्र छै कै ॥ ਬ੍ਰਛੀ ਬਾਨ ਬਜ੍ਰਾਨ ਕੇ ਵਾਰ ਕੀਨੇ ॥ ब्रछी बान बज्रान के वार कीने ॥ ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ਕਿਤੇ ਛਾਡਿ ਦੀਨੇ ॥੪॥ किते खेत मारे किते छाडि दीने ॥४॥ ਕਿਤੇ ਖਿੰਗ ਖੰਗੇ, ਕਿਤੇ ਖੇਤ ਮਾਰੇ ॥ किते खिंग खंगे, किते खेत मारे ॥ ਘੁਰੇ ਘੋਰ ਬਾਜੰਤ੍ਰ, ਮਾਰੂ ਨਗਾਰੇ ॥ घुरे घोर बाजंत्र, मारू नगारे ॥ ਬਚਿਯੋ ਬੀਰ ਏਕੈ, ਨ ਬਾਜੰਤ੍ਰ ਬਾਜੀ ॥ बचियो बीर एकै, न बाजंत्र बाजी ॥ ਮਹਾ ਤ੍ਰਾਸ ਕੈ ਕੈ, ਮਹਾ ਸੈਨ ਭਾਜੀ ॥੫॥ महा त्रास कै कै, महा सैन भाजी ॥५॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਜਬ ਹੀ ਭਾਜਿ ਸੈਨ ਸਭ ਗਯੋ ॥ जब ही भाजि सैन सभ गयो ॥ ਕੋਪ ਤਬੈ ਰਾਜਾ ਕੋ ਭਯੋ ॥ कोप तबै राजा को भयो ॥ ਸਾਮੁਹਿ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥ सामुहि ह्वै कै जुध मचायो ॥ ਦੇਖਨ ਇੰਦ੍ਰ ਦੇਵ ਰਨ ਆਯੋ ॥੬॥ देखन इंद्र देव रन आयो ॥६॥ ਬਿਸਨੁ ਦਤ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁਭ ਕਾਰੀ ॥ बिसनु दत अति ही सुभ कारी ॥ ਉਹਿ ਦਿਸਿ ਕੋ ਰਾਜਾ ਹੰਕਾਰੀ ॥ उहि दिसि को राजा हंकारी ॥ ਸੋ ਆਪਨ ਲਰਬੇ ਕੋ ਧਾਯੋ ॥ सो आपन लरबे को धायो ॥ ਉਤ ਤੇ ਉਗ੍ਰ ਦਤ ਨ੍ਰਿਪ ਆਯੋ ॥੭॥ उत ते उग्र दत न्रिप आयो ॥७॥ ਦੋਊ ਸੈਨ ਰਾਵ ਦੋਊ ਲੈ ਕੈ ॥ दोऊ सैन राव दोऊ लै कै ॥ ਰਨ ਕੌ ਚਲੇ ਕੋਪ ਅਤਿ ਕੈ ਕੈ ॥ रन कौ चले कोप अति कै कै ॥ ਖੜਗ ਸੂਲ ਸੈਥੀ ਚਮਕਾਵਤ ॥ खड़ग सूल सैथी चमकावत ॥ ਮਾਰੂ ਰਾਗ ਸਿਧਾਰੇ ਗਾਵਤ ॥੮॥ मारू राग सिधारे गावत ॥८॥ ਸਵੈਯਾ ॥ सवैया ॥ ਤਾਜ ਪਰੇ ਕਹੂੰ ਸਾਜ ਜਿਰੇ; ਕਹੂੰ ਬਾਜ ਮਰੇ ਗਜਰਾਜ ਸੰਘਾਰੇ ॥ ताज परे कहूं साज जिरे; कहूं बाज मरे गजराज संघारे ॥ ਗਾਵਤ ਬੀਰ ਬਿਤਾਲ ਫਿਰੈ; ਕਹੂੰ ਨਾਚਤ ਭੂਤ ਭਯਾਨਕ ਭਾਰੇ ॥ गावत बीर बिताल फिरै; कहूं नाचत भूत भयानक भारे ॥ ਭੀਤ ਭਜੇ ਲਖਿ ਭੀਰ ਪਰੀ; ਅਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਭਰੇ ਸੁਨਿ ਨਾਦ ਨਗਾਰੇ ॥ भीत भजे लखि भीर परी; अति त्रास भरे सुनि नाद नगारे ॥ ਕਾਂਪਤ ਹੈ ਇਹ ਭਾਂਤਿ ਮਨੌ; ਗਨ ਗੋਰਨ ਕੇ ਜਨੁ ਓਰਨ ਮਾਰੇ ॥੯॥ कांपत है इह भांति मनौ; गन गोरन के जनु ओरन मारे ॥९॥ ਏਕ ਮਹਾ ਭਟ ਭੀਰ ਪਰੀ ਲਖਿ; ਭੀਤ ਭਏ ਸੁ ਚਲੇ ਭਜਿ ਕੈ ॥ एक महा भट भीर परी लखि; भीत भए सु चले भजि कै ॥ ਇਕ ਆਨਿ ਪਰੇ, ਨ ਟਰੇ ਰਨ ਤੇ; ਕਰਵਾਰ ਕਟਾਰਿਨ ਕੌ ਸਜਿ ਕੈ ॥ इक आनि परे, न टरे रन ते; करवार कटारिन कौ सजि कै ॥ ਇਕ ਪਾਨਿਹਿ ਪਾਨਿ ਰਟੈ ਮੁਖ ਤੇ; ਇਕ ਮਾਰਹਿ ਮਾਰਿ ਕਹੈ ਗ੍ਰਜਿ ਕੈ ॥ इक पानिहि पानि रटै मुख ते; इक मारहि मारि कहै ग्रजि कै ॥ ਇਕ ਜੂਝਿ ਮਰੈ, ਇਕ ਸ੍ਵਾਸਿ ਭਰੈ; ਇਕ ਆਨਿ ਅਰੈ, ਰਜਿਯਾ ਰਜਿ ਕੈ ॥੧੦॥ इक जूझि मरै, इक स्वासि भरै; इक आनि अरै, रजिया रजि कै ॥१०॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਤਰਫਰਾਹਿ ਸੂਰਾ ਧਰਨਿ; ਬਰਖਿਯੋ ਸਾਰ ਅਪਾਰ ॥ तरफराहि सूरा धरनि; बरखियो सार अपार ॥ ਜੇ ਅਬ੍ਰਿਣੀ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ; ਬ੍ਰਿਣੀ ਕਰੇ ਕਰਤਾਰ ॥੧੧॥ जे अब्रिणी ठाढे हुते; ब्रिणी करे करतार ॥११॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਐਸੋ ਬੀਰ ਖੇਤ ਤਹ ਪਰਿਯੋ ॥ ऐसो बीर खेत तह परियो ॥ ਏਕ ਬੀਰ ਸਾਬਤ ਨ ਉਬਰਿਯੋ ॥ एक बीर साबत न उबरियो ॥ ਰਾਜਾ ਜੂ ਖੇਤ ਗਿਰਿ ਗਏ ॥ राजा जू खेत गिरि गए ॥ ਜੀਵਤ ਰਹੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਨਹਿ ਭਏ ॥੧੨॥ जीवत रहे म्रितक नहि भए ॥१२॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਖੇਤ ਪਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕੌ ਨਿਰਖਿ; ਭਾਜੇ ਸੁਭਟ ਅਨੇਕ ॥ खेत परे न्रिप कौ निरखि; भाजे सुभट अनेक ॥ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਮੈ; ਰਹਿਯੋ ਨ ਸੂਰਾ ਏਕ ॥੧੩॥ स्याम भनै रन भूमि मै; रहियो न सूरा एक ॥१३॥ ਕਬਿਤੁ ॥ कबितु ॥ ਭਾਰੇ ਭਾਰੇ ਸੂਰਮਾ, ਪੁਕਾਰੈ ਕੈ ਕੈ ਮਹਾ ਨਾਦ; ਰਾਨੀ! ਹਮ ਮਾਰੇ, ਰਾਜਾ ਜਿਯਤੇ ਸੰਘਾਰ ਹੈ ॥ भारे भारे सूरमा, पुकारै कै कै महा नाद; रानी! हम मारे, राजा जियते संघार है ॥ ਕੇਤੇ ਰਥ ਟੂਟੇ, ਕੇਤੇ ਸੂਰਨ ਕੇ ਸੀਸ ਫੂਟੇ; ਕੇਤੇ ਹਯ ਛੂਟੇ, ਕੇਤੇ ਹਯਹੂੰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ਹੈ ॥ केते रथ टूटे, केते सूरन के सीस फूटे; केते हय छूटे, केते हयहूं प्रहारे है ॥ ਕੇਤੇ ਕਰੀ ਮਾਰੇ, ਕੇਤੇ ਕਰਹਿ ਬਿਦਾਰੇ; ਕੇਤੇ ਜੁਧ ਤੇ ਨਿਵਾਰੇ, ਕੇਤੇ ਪੈਦਲ ਲਤਾਰੇ ਹੈ ॥ केते करी मारे, केते करहि बिदारे; केते जुध ते निवारे, केते पैदल लतारे है ॥ ਲੋਹ ਕੇ ਕਰਾਰੇ, ਕੇਤੇ ਅਸ੍ਵ ਹੂੰ ਉਤਾਰੇ; ਕੇਤੇ ਖੰਡੇ ਜਿਨਿ ਖੰਡ ਤੇ, ਅਖੰਡ ਖੰਡ ਡਾਰੇ ਹੈ ॥੧੪॥ लोह के करारे, केते अस्व हूं उतारे; केते खंडे जिनि खंड ते, अखंड खंड डारे है ॥१४॥ |
Dasam Granth |