ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 856 ਛਤ੍ਰ ਮੰਜਰੀ ਨਾਮ ਤਵਨ ਕੋ ॥ छत्र मंजरी नाम तवन को ॥ ਅਧਿਕ ਰੂਪ ਜਗ ਸੁਨਤ ਜਵਨ ਕੋ ॥ अधिक रूप जग सुनत जवन को ॥ ਭਵਨ ਚਤੁਰਦਸ ਮਾਝਿ ਉਜਿਯਾਰੀ ॥ भवन चतुरदस माझि उजियारी ॥ ਰਾਜਾ ਛਤ੍ਰਕੇਤੁ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥੨॥ राजा छत्रकेतु की नारी ॥२॥ ਛਤ੍ਰ ਮੰਜਰੀ ਤਾ ਕੀ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥ छत्र मंजरी ता की प्यारी ॥ ਅੰਗ ਉਤੰਗ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤੇ ਭਾਰੀ ॥ अंग उतंग न्रिपति ते भारी ॥ ਬਹੁਤ ਜਤਨ ਆਗਮ ਕੋ ਕਰੈ ॥ बहुत जतन आगम को करै ॥ ਕੈਸੇ ਰਾਜ ਹਮਾਰੋ ਸਰੈ ॥੩॥ कैसे राज हमारो सरै ॥३॥ ਕੰਨ੍ਯਾ ਹ੍ਵੈ ਤਾ ਕੇ ਮਰਿ ਜਾਹੀ ॥ कंन्या ह्वै ता के मरि जाही ॥ ਪੂਤ ਆਨਿ ਪ੍ਰਗਟੈ ਕੋਊ ਨਾਹੀ ॥ पूत आनि प्रगटै कोऊ नाही ॥ ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਸੋਕ ਅਧਿਕ ਜਿਯ ਭਾਰੋ ॥ त्रिय कौ सोक अधिक जिय भारो ॥ ਚਰਿਤ ਏਕ ਤਿਯ ਚਿਤ ਬਿਚਾਰੋ ॥੪॥ चरित एक तिय चित बिचारो ॥४॥ ਸੁਤ ਬਿਨੁ ਤ੍ਰਿਯ ਚਿਤ ਚਿਤ ਬਿਚਾਰੀ ॥ सुत बिनु त्रिय चित चित बिचारी ॥ ਕ੍ਯੋ ਨ ਦੈਵ ਗਤਿ ਕਰੀ ਹਮਾਰੀ ॥ क्यो न दैव गति करी हमारी ॥ ਦਿਜ ਮੁਰਿ ਹਾਥ ਦਾਨ ਨਹਿ ਲੇਹੀ ॥ दिज मुरि हाथ दान नहि लेही ॥ ਗ੍ਰਿਹ ਕੇ ਲੋਗ ਉਰਾਂਭੇ ਦੇਹੀ ॥੫॥ ग्रिह के लोग उरांभे देही ॥५॥ ਤਾ ਤੇ ਦੁਰਾਚਾਰ ਕਛੁ ਕਰਿਯੈ ॥ ता ते दुराचार कछु करियै ॥ ਪੁਤ੍ਰ ਰਾਵ ਕੋ ਬਦਨ ਉਚਰਿਯੈ ॥ पुत्र राव को बदन उचरियै ॥ ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਲੀਜੈ ਉਪਜਾਈ ॥ एक पुत्र लीजै उपजाई ॥ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਕਵਨ ਨਿਰਖਿ ਹੈ ਆਈ? ॥੬॥ न्रिप को कवन निरखि है आई? ॥६॥ ਸਵਤਿ ਏਕ ਤਿਹ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬੁਲਾਈ ॥ सवति एक तिह न्रिपति बुलाई ॥ ਇਹ ਬ੍ਯਾਹਹੁ ਇਹ ਜਗਤ ਉਡਾਈ ॥ इह ब्याहहु इह जगत उडाई ॥ ਯੌ ਸੁਨਿ ਨਾਰਿ ਅਧਿਕ ਅਕੁਲਾਈ ॥ यौ सुनि नारि अधिक अकुलाई ॥ ਸੇਵਕਾਨ ਸੌ ਦਰਬੁ ਲੁਟਾਈ ॥੭॥ सेवकान सौ दरबु लुटाई ॥७॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਸਵਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਰਾਨੀ ਅਧਿਕ; ਲੋਗਨ ਦਰਬੁ ਲੁਟਾਇ ॥ सवति त्रास रानी अधिक; लोगन दरबु लुटाइ ॥ ਤੇ ਵਾ ਕੀ ਸਵਤਿਹ ਚਹੈ; ਸਕੈ ਨ ਮੂਰਖ ਪਾਇ ॥੮॥ ते वा की सवतिह चहै; सकै न मूरख पाइ ॥८॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਲੋਗ ਸਵਤਿ ਤਾ ਕੀ ਕਹ ਚਹੈ ॥ लोग सवति ता की कह चहै ॥ ਵਾ ਕੀ ਉਸਤਤਿ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਕਹੈ ॥ वा की उसतति न्रिप सो कहै ॥ ਕਹੈ ਜੁ ਇਹ ਪ੍ਰਭੂ ਬਰੈ, ਸੁ ਮਾਰੋ ॥ कहै जु इह प्रभू बरै, सु मारो ॥ ਅਧਿਕ ਟੂਕਰੋ ਚਲੈ ਹਮਾਰੋ ॥੯॥ अधिक टूकरो चलै हमारो ॥९॥ ਸਵਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਅਤਿ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਦਿਖਾਵੈ ॥ सवति त्रास अति त्रियहि दिखावै ॥ ਤਾ ਕੋ ਮੂੰਡ ਮੂੰਡ ਕਰਿ ਖਾਵੈ ॥ ता को मूंड मूंड करि खावै ॥ ਤਾ ਕਹ ਦਰਬੁ ਨ ਦੇਖਨ ਦੇਹੀ ॥ ता कह दरबु न देखन देही ॥ ਲੂਟਿ ਕੂਟਿ ਬਾਹਰ ਤੇ ਲੇਹੀ ॥੧੦॥ लूटि कूटि बाहर ते लेही ॥१०॥ ਪੁਨਿ ਤਿਹ ਮਿਲਿਹਿ ਸਵਤਿ ਸੌ ਜਾਈ ॥ पुनि तिह मिलिहि सवति सौ जाई ॥ ਭਾਂਤਿ ਭਾਂਤਿ ਤਿਨ ਕਰਹਿ ਬਡਾਈ ॥ भांति भांति तिन करहि बडाई ॥ ਤੁਮ ਕਹ ਬਰਿ ਹੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਹਮਾਰੋ ॥ तुम कह बरि है न्रिपति हमारो ॥ ਹ੍ਵੈਹੈ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰਤਾਪ ਤੁਮਾਰੋ ॥੧੧॥ ह्वैहै अधिक प्रताप तुमारो ॥११॥ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਤਾ ਕੌ ਧਨ ਲੂਟਹਿ ॥ यौ कहि कै ता कौ धन लूटहि ॥ ਬਹੁਰਿ ਆਨਿ ਵਾ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕਹ ਕੂਟਹਿ ॥ बहुरि आनि वा त्रिया कह कूटहि ॥ ਇਹ ਬਿਧ ਤ੍ਰਾਸ ਤਿਨੈ ਦਿਖਰਾਵੈ ॥ इह बिध त्रास तिनै दिखरावै ॥ ਦੁਹੂੰਅਨ ਮੂੰਡ ਮੂੰਡਿ ਕੈ ਖਾਵੈ ॥੧੨॥ दुहूंअन मूंड मूंडि कै खावै ॥१२॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਅਨਿਕ ਭਾਂਤਿ ਤਿਹ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ; ਦੁਹੂੰਅਨ ਤ੍ਰਾਸ ਦਿਖਾਇ ॥ अनिक भांति तिह न्रिपति को; दुहूंअन त्रास दिखाइ ॥ ਦਰਬੁ ਜੜਨਿ ਕੇ ਧਾਮ ਕੌ; ਇਹ ਛਲ ਛਲਹਿ ਬਨਾਇ ॥੧੩॥ दरबु जड़नि के धाम कौ; इह छल छलहि बनाइ ॥१३॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਸਵਤਿ ਤ੍ਰਾਸ ਜੜ ਦਰਬੁ ਲੁਟਾਵੈ ॥ सवति त्रास जड़ दरबु लुटावै ॥ ਦੁਰਾਚਾਰ ਸੁਤ ਹੇਤ ਕਮਾਵੈ ॥ दुराचार सुत हेत कमावै ॥ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਤਿਨ ਕੇ ਸੰਗ ਠਾਨੈ ॥ अधिक प्रीति तिन के संग ठानै ॥ ਮੂਰਖ ਨਾਰਿ ਭੇਦ ਨਹਿ ਜਾਨੈ ॥੧੪॥ मूरख नारि भेद नहि जानै ॥१४॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਤੇ ਰਮਿ ਔਰਨ ਸੋ ਕਹੈ; ਇਹ ਕੁਤਿਯਾ ਕਿਹ ਕਾਜ ॥ ते रमि औरन सो कहै; इह कुतिया किह काज ॥ ਏਕ ਦਰਬੁ ਹਮੈ ਚਾਹਿਯੈ; ਜੌ ਦੈ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਰਾਜ! ॥੧੫॥ एक दरबु हमै चाहियै; जौ दै स्री जदुराज! ॥१५॥ |
Dasam Granth |