ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 279 ਕਾਨ੍ਹ ਬਾਚ ॥ कान्ह बाच ॥ ਸਵੈਯਾ ॥ सवैया ॥ ਕ੍ਰੋਧ ਛਿਮਾਪਨ ਕੈ ਮੁਸਲੀ ! ਹਰਿ ਫੇਰਿ ਕਹੀ ਸੰਗ ਬਾਲਕ ਬਾਨੀ ॥ क्रोध छिमापन कै मुसली ! हरि फेरि कही संग बालक बानी ॥ ਬਿਪ ਗੁਰੂ ਸਭ ਹੀ ਜਗ ਕੇ; ਸਮਝਾਇ ਕਹੀ ਇਹ ਕਾਨ੍ਹ ਕਹਾਨੀ ॥ बिप गुरू सभ ही जग के; समझाइ कही इह कान्ह कहानी ॥ ਆਇਸੁ ਮਾਨਿ ਗਏ ਫਿਰ ਕੈ; ਜੁ ਹੁਤੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕੰਸਹਿ ਕੀ ਰਜਧਾਨੀ ॥ आइसु मानि गए फिर कै; जु हुती न्रिप कंसहि की रजधानी ॥ ਖੈਬੇ ਕੋ ਭੋਜਨ ਮਾਗਤ ਕਾਨ੍ਹ; ਕਹਿਯੋ ਨਹਿ ਬਿਪ ਮਨੀ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥੩੧੦॥ खैबे को भोजन मागत कान्ह; कहियो नहि बिप मनी अभिमानी ॥३१०॥ ਕਬਿਤੁ ॥ कबितु ॥ ਕਾਨ੍ਹ ਜੂ ਕੇ ਗ੍ਵਾਰਨ ਕੋ ਬਿਪਨ ਦੁਬਾਰ ਰਿਸਿ; ਉਤਰ ਦਯੋ ਨ ਕਛੂ, ਖੈਬੇ ਕੋ ਕਛੂ ਦਯੋ ॥ कान्ह जू के ग्वारन को बिपन दुबार रिसि; उतर दयो न कछू, खैबे को कछू दयो ॥ ਤਬ ਹੀ ਰਿਸਾਏ, ਗੋਪ ਆਏ ਹਰਿ ਜੂ ਕੇ ਪਾਸ; ਕਰਿ ਕੈ ਪ੍ਰਨਾਮ, ਐਸੇ ਉਤਰ ਤਿਨੈ ਦਯੋ ॥ तब ही रिसाए, गोप आए हरि जू के पास; करि कै प्रनाम, ऐसे उतर तिनै दयो ॥ ਮੋਨ ਸਾਧਿ ਬੈਠਿ ਰਹੈ, ਖੈਬੇ ਕੋ ਨ ਦੇਤ ਕਛੂ; ਤਬੈ ਫਿਰਿ ਆਇ ਜਬੈ ਕ੍ਰੋਧ ਮਨ ਮੈ ਭਯੋ ॥ मोन साधि बैठि रहै, खैबे को न देत कछू; तबै फिरि आइ जबै क्रोध मन मै भयो ॥ ਅਤਿ ਹੀ ਛੁਧਾਤੁਰ ਭਏ ਹੈ ਹਮ ਦੀਨਾਨਾਥ ! ਕੀਜੀਐ ਉਪਾਵ, ਨ ਤੋ ਬਲ ਤਨ ਕੋ ਗਯੋ ॥੩੧੧॥ अति ही छुधातुर भए है हम दीनानाथ ! कीजीऐ उपाव, न तो बल तन को गयो ॥३११॥ ਸਵੈਯਾ ॥ सवैया ॥ ਗਰੜਧ੍ਵਜ ਦੇਖਿ ਤਿਨੈ ਛੁਧਵਾਨ; ਕਹਿਯੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਇਹ ਕਾਮ ਕਰਿਉ ਰੇ ॥ गरड़ध्वज देखि तिनै छुधवान; कहियो मिलि कै इह काम करिउ रे ॥ ਜਾਹੁ ਕਹਿਯੋ ਉਨ ਕੀ ਪਤਨੀ ਪਹਿ; ਬਿਪ ਬਡੇ ਮਤਿ ਕੇ ਅਤਿ ਬਉਰੇ ॥ जाहु कहियो उन की पतनी पहि; बिप बडे मति के अति बउरे ॥ ਜਗਿ ਕਰੈ ਜਿਹ ਕਾਰਨ ਕੋ; ਅਰੁ ਹੋਮ ਕਰੈ ਜਪੁ ਅਉ ਸਤੁ ਸਉ ਰੇ ॥ जगि करै जिह कारन को; अरु होम करै जपु अउ सतु सउ रे ॥ ਤਾਹੀ ਕੋ ਭੇਦੁ ਨ ਜਾਨਤ ਮੂੜ; ਕਹੈ ਮਿਸਟਾਨ ਕੈ ਖਾਨ ਕੋ, ਕਉਰੇ ॥੩੧੨॥ ताही को भेदु न जानत मूड़; कहै मिसटान कै खान को, कउरे ॥३१२॥ ਸਭ ਗੋਪ ਨਿਵਾਇ ਕੈ ਸੀਸ ਚਲੇ; ਚਲ ਕੇ ਫਿਰਿ ਬਿਪਨ ਕੇ ਘਰਿ ਆਏ ॥ सभ गोप निवाइ कै सीस चले; चल के फिरि बिपन के घरि आए ॥ ਜਾਏ ਤਬੈ ਤਿਨ ਕੀ ਪਤਨੀ ਪਹਿ; ਕਾਨ੍ਹ ਤਬੈ ਛੁਧਵਾਨ ਜਤਾਏ ॥ जाए तबै तिन की पतनी पहि; कान्ह तबै छुधवान जताए ॥ ਤਉ ਸੁਨਿ ਬਾਤ ਸਭੈ ਪਤਨੀ ਦਿਜ; ਠਾਂਢਿ ਭਈ ਉਠਿ ਆਨੰਦ ਪਾਏ ॥ तउ सुनि बात सभै पतनी दिज; ठांढि भई उठि आनंद पाए ॥ ਧਾਇ ਚਲੀ ਹਰਿ ਕੇ ਮਿਲਬੇ ਕਹੁ; ਆਨੰਦ ਕੈ ਦੁਖ ਦੂਰਿ ਨਸਾਏ ॥੩੧੩॥ धाइ चली हरि के मिलबे कहु; आनंद कै दुख दूरि नसाए ॥३१३॥ ਬਿਪਨ ਕੀ ਬਰਜੀ ਨ ਰਹੀ ਤ੍ਰਿਯ; ਕਾਨ੍ਹਰ ਕੇ ਮਿਲਬੇ ਕਹੁ ਧਾਈ ॥ बिपन की बरजी न रही त्रिय; कान्हर के मिलबे कहु धाई ॥ ਏਕ ਪਰੀ ਉਠਿ ਮਾਰਗ ਮੈ; ਇਕ ਦੇਹ ਰਹੀ ਜੀਅ ਦੇਹ ਪੁਜਾਈ ॥ एक परी उठि मारग मै; इक देह रही जीअ देह पुजाई ॥ ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ; ਕਬਿ ਨੈ ਮੁਖ ਤੇ ਇਮ ਭਾਖ ਸੁਨਾਈ ॥ ता छबि की अति ही उपमा; कबि नै मुख ते इम भाख सुनाई ॥ ਜੋਰ ਸਿਉ ਜ੍ਯੋ ਬਹਤੀ ਸਰਤਾ; ਨ ਰਹੈ ਹਟਕੀ ਭੁਸ ਭੀਤ ਬਨਾਈ ॥੩੧੪॥ जोर सिउ ज्यो बहती सरता; न रहै हटकी भुस भीत बनाई ॥३१४॥ ਧਾਇ ਸਭੈ ਹਰਿ ਕੇ ਮਿਲਬੇ ਕਹੁ; ਬਿਪਨ ਕੀ ਪਤਨੀ ਬਡਭਾਗਨ ॥ धाइ सभै हरि के मिलबे कहु; बिपन की पतनी बडभागन ॥ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਮ੍ਰਿਗ ਸੇ ਦ੍ਰਿਗਨੀ; ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਚਲੀ ਹਰਿ ਕੇ ਪਗ ਲਾਗਨ ॥ चंद्रमुखी म्रिग से द्रिगनी; कबि स्याम चली हरि के पग लागन ॥ ਹੈ ਸੁਭ ਅੰਗ ਸਭੇ ਜਿਨ ਕੇ; ਨ ਸਕੈ ਜਿਨ ਕੀ ਬ੍ਰਹਮਾ ਗਨਤਾ ਗਨ ॥ है सुभ अंग सभे जिन के; न सकै जिन की ब्रहमा गनता गन ॥ ਭਉਨਨ ਤੇ ਸਭ ਇਉ ਨਿਕਰੀ; ਜਿਮੁ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹੇ ਨਿਕਰੈ ਬਹੁ ਨਾਗਨ ॥੩੧੫॥ भउनन ते सभ इउ निकरी; जिमु मंत्र पड़्हे निकरै बहु नागन ॥३१५॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਹਰਿ ਕੋ ਆਨਨ ਦੇਖ ਕੈ; ਭਈ ਸਭਨ ਕੋ ਚੈਨ ॥ हरि को आनन देख कै; भई सभन को चैन ॥ ਨਿਕਟ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੋ ਪਾਇ ਕੈ; ਪਰਤ ਚੈਨ ਪਰ ਮੈਨ ॥੩੧੬॥ निकट त्रिया को पाइ कै; परत चैन पर मैन ॥३१६॥ ਸਵੈਯਾ ॥ सवैया ॥ ਕੋਮਲ ਕੰਜ ਸੇ ਫੂਲ ਰਹੇ ਦ੍ਰਿਗ; ਮੋਰ ਕੇ ਪੰਖ ਸਿਰ ਊਪਰ ਸੋਹੈ ॥ कोमल कंज से फूल रहे द्रिग; मोर के पंख सिर ऊपर सोहै ॥ ਹੈ ਬਰਨੀ ਸਰ ਸੀ ਭਰੁਟੇ ਧਨੁ; ਆਨਨ ਪੈ ਸਸਿ ਕੋਟਿਕ ਕੋਹੈ ॥ है बरनी सर सी भरुटे धनु; आनन पै ससि कोटिक कोहै ॥ ਮਿਤ੍ਰ ਕੀ ਬਾਤ ਕਹਾ ਕਹੀਯੇ; ਜਿਹ ਕੋ ਪਖਿ ਕੈ ਰਿਪੁ ਕੋ ਮਨ ਮੋਹੈ ॥ मित्र की बात कहा कहीये; जिह को पखि कै रिपु को मन मोहै ॥ ਮਾਨਹੁ ਲੈ ਸਿਵ ਕੇ ਰਿਪੁ ਆਪ; ਦਯੋ ਬਿਧਨਾ ਰਸ ਯਾਹਿ ਨਿਚੋਹੈ ॥੩੧੭॥ मानहु लै सिव के रिपु आप; दयो बिधना रस याहि निचोहै ॥३१७॥ |
Dasam Granth |