ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 193 ਰਾਮ ਬਾਚ ਸੀਤਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥ राम बाच सीता प्रति ॥ ਮਨੋਹਰ ਛੰਦ ॥ मनोहर छंद ॥ ਜਉ ਨ ਰਹਉ ਸਸੁਰਾਰ ਕ੍ਰਿਸੋਦਰ ! ਜਾਹਿ ਪਿਤਾ ਗ੍ਰਿਹ ਤੋਹਿ ਪਠੈ ਦਿਉ ॥ जउ न रहउ ससुरार क्रिसोदर ! जाहि पिता ग्रिह तोहि पठै दिउ ॥ ਨੈਕ ਸੇ ਭਾਨਨ ਤੇ ਹਮ ਕੱਉ; ਜੋਈ ਠਾਟ ਕਹੋ, ਸੋਈ ਗਾਠ ਗਿਠੈ ਦਿਉ ॥ नैक से भानन ते हम कउ; जोई ठाट कहो, सोई गाठ गिठै दिउ ॥ ਜੇ ਕਿਛੁ ਚਾਹ ਕਰੋ ਧਨ ਕੀ; ਟੁਕ ਮੋਹ ਕਹੋ, ਸਭ ਤੋਹਿ ਉਠੈ ਦਿਉ ॥ जे किछु चाह करो धन की; टुक मोह कहो, सभ तोहि उठै दिउ ॥ ਕੇਤਕ ਅਉਧ ਕੋ ਰਾਜ ਸਲੋਚਨ ! ਰੰਕ ਕੋ ਲੰਕ ਨਿਸੰਕ ਲੁਟੈ ਦਿਉ ॥੨੪੭॥ केतक अउध को राज सलोचन ! रंक को लंक निसंक लुटै दिउ ॥२४७॥ ਘੋਰ ਸੀਆ ! ਬਨ, ਤੂੰ ਸੁ ਕੁਮਾਰ; ਕਹੋ ਹਮ ਸੋਂ ਕਸ ਤੈ ਨਿਬਹੈ ਹੈ? ॥ घोर सीआ ! बन, तूं सु कुमार; कहो हम सों कस तै निबहै है? ॥ ਗੁੰਜਤ ਸਿੰਘ, ਡਕਾਰਤ ਕੋਲ; ਭਯਾਨਕ ਭੀਲ ਲਖੈ ਭ੍ਰਮ ਐਹੈ ॥ गुंजत सिंघ, डकारत कोल; भयानक भील लखै भ्रम ऐहै ॥ ਸੁੰਕਤ ਸਾਪ, ਬਕਾਰਤ ਬਾਘ; ਭਕਾਰਤ ਭੂਤ, ਮਹਾ ਦੁਖ ਪੈਹੈ ॥ सुंकत साप, बकारत बाघ; भकारत भूत, महा दुख पैहै ॥ ਤੂੰ ਸੁ ਕੁਮਾਰ, ਰਚੀ ਕਰਤਾਰ; ਬਿਚਾਰ ਚਲੇ, ਤੁਹਿ ਕਿਉਂ ਬਨਿ ਐਹੈ? ॥੨੪੮॥ तूं सु कुमार, रची करतार; बिचार चले, तुहि किउं बनि ऐहै? ॥२४८॥ ਸੀਤਾ ਵਾਚ ਰਾਮ ਸੋਂ ॥ सीता वाच राम सों ॥ ਮਨੋਹਰ ਛੰਦ ॥ मनोहर छंद ॥ ਸੂਲ ਸਹੋਂ, ਤਨ ਸੂਕ ਰਹੋਂ; ਪਰ ਸੀ ਨ ਕਹੋਂ, ਸਿਰ ਸੂਲ ਸਹੋਂਗੀ ॥ सूल सहों, तन सूक रहों; पर सी न कहों, सिर सूल सहोंगी ॥ ਬਾਘ ਬੁਕਾਰ, ਫਨੀਨ ਫੁਕਾਰ; ਸੁ ਸੀਸ ਗਿਰੋ, ਪਰ ਸੀ ਨ ਕਹੋਂਗੀ ॥ बाघ बुकार, फनीन फुकार; सु सीस गिरो, पर सी न कहोंगी ॥ ਬਾਸ ਕਹਾ ਬਨਬਾਸ ਭਲੋ? ਨਹੀ ਪਾਸ ਤਜੋ, ਪੀਯ ਪਾਇ ਗਹੋਂਗੀ ॥ बास कहा बनबास भलो? नही पास तजो, पीय पाइ गहोंगी ॥ ਹਾਸ ਕਹਾ? ਇਹ ਉਦਾਸ ਸਮੈ; ਗ੍ਰਿਹ ਆਸ ਰਹੋ, ਪਰ ਮੈ ਨ ਰਹੋਂਗੀ ॥੨੪੯॥ हास कहा? इह उदास समै; ग्रिह आस रहो, पर मै न रहोंगी ॥२४९॥ ਰਾਮ ਬਾਚ ਸੀਤਾ ਪ੍ਰਤਿ ॥ राम बाच सीता प्रति ॥ ਰਾਸ ਕਹੋ ਤੁਹਿ ਬਾਸ ਕਰੋ; ਗ੍ਰਿਹ ਸਾਸੁ ਕੀ ਸੇਵ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥ रास कहो तुहि बास करो; ग्रिह सासु की सेव भली बिधि कीजै ॥ ਕਾਲ ਹੀ ਬਾਸ ਬਨੈ ਮ੍ਰਿਗ ਲੋਚਨਿ ! ਰਾਜ ਕਰੋਂ ਤੁਮ ਸੋ ਸੁਨ ਲੀਜੈ ॥ काल ही बास बनै म्रिग लोचनि ! राज करों तुम सो सुन लीजै ॥ ਜੌ ਨ ਲਗੈ ਜੀਯ ਅਉਧ ਸੁਭਾਨਨਿ ! ਜਾਹਿ ਪਿਤਾ ਗ੍ਰਿਹ, ਸਾਚ ਭਨੀਜੈ ॥ जौ न लगै जीय अउध सुभाननि ! जाहि पिता ग्रिह, साच भनीजै ॥ ਤਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਗਡੀ ਜੀਯ ਜਾਤ; ਸਿਧਾਤ ਬਨੈ, ਮੁਹਿ ਆਇਸ ਦੀਜੈ ॥੨੫੦॥ तात की बात गडी जीय जात; सिधात बनै, मुहि आइस दीजै ॥२५०॥ ਲਛਮਣ ਬਾਚ ॥ लछमण बाच ॥ ਬਾਤ ਇਤੈ ਇਹੁ ਭਾਂਤ ਭਈ ਸੁਨਿ; ਆਇਗੇ ਭ੍ਰਾਤ ਸਰਾਸਨ ਲੀਨੇ ॥ बात इतै इहु भांत भई सुनि; आइगे भ्रात सरासन लीने ॥ ਕਉਨ ਕੁਪੂਤ ਭਯੋ ਕੁਲ ਮੈ? ਜਿਨ ਰਾਮਹਿ ਬਾਸ ਬਨੈ ਕਹੁ ਦੀਨੇ ॥ कउन कुपूत भयो कुल मै? जिन रामहि बास बनै कहु दीने ॥ ਕਾਮ ਕੇ ਬਾਨ ਬਧਿਯੋ ਬਸ ਕਾਮਨਿ; ਕੂਰ ਕੁਚਾਲ ਮਹਾ ਮਤਿ ਹੀਨੇ ॥ काम के बान बधियो बस कामनि; कूर कुचाल महा मति हीने ॥ ਰਾਂਡ ਕੁਭਾਂਡ ਕੇ ਹਾਥ ਬਿਕਿਯੋ; ਕਪਿ ਨਾਚਤ ਨਾਚ ਛਰੀ ਜਿਮ ਚੀਨੇ ॥੨੫੧॥ रांड कुभांड के हाथ बिकियो; कपि नाचत नाच छरी जिम चीने ॥२५१॥ ਕਾਮ ਕੋ ਡੰਡ ਲੀਏ ਕਰ ਕੇਕਈ; ਬਾਨਰ ਜਿਉ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਚ ਨਚਾਵੈ ॥ काम को डंड लीए कर केकई; बानर जिउ न्रिप नाच नचावै ॥ ਐਠਨ ਐਠ ਅਮੈਠ ਲੀਏ; ਢਿਗ ਬੈਠ ਸੂਆ ਜਿਮ ਪਾਠ ਪੜਾਵੈ ॥ ऐठन ऐठ अमैठ लीए; ढिग बैठ सूआ जिम पाठ पड़ावै ॥ ਸਉਤਨ ਸੀਸ ਹ੍ਵੈ ਈਸਕ ਈਸ; ਪ੍ਰਿਥੀਸ ਜਿਉ ਚਾਮ ਕੇ ਦਾਮ ਚਲਾਵੈ ॥ सउतन सीस ह्वै ईसक ईस; प्रिथीस जिउ चाम के दाम चलावै ॥ ਕੂਰ ਕੁਜਾਤ ਕੁਪੰਥ ਦੁਰਾਨਨ; ਲੋਗ ਗਏ ਪਰਲੋਕ ਗਵਾਵੈ ॥੨੫੨॥ कूर कुजात कुपंथ दुरानन; लोग गए परलोक गवावै ॥२५२॥ ਲੋਗ ਕੁਟੇਵ ਲਗੇ ਉਨ ਕੀ; ਪ੍ਰਭ ਪਾਵ ਤਜੇ, ਮੁਹਿ ਕਯੋ ਬਨ ਐਹੈ? ॥ लोग कुटेव लगे उन की; प्रभ पाव तजे, मुहि कयो बन ऐहै? ॥ ਜਉ ਹਟ ਬੈਠ ਰਹੋ ਘਰਿ ਮੋ; ਜਸ ਕਯੋ ਚਲਿਹੈ? ਰਘੁਬੰਸ ਲਜੈਹੈ ॥ जउ हट बैठ रहो घरि मो; जस कयो चलिहै? रघुबंस लजैहै ॥ ਕਾਲ ਹੀ ਕਾਲ ਉਚਾਰਤ ਕਾਲ; ਗਯੋ ਇਹ ਕਾਲ ਸਭੋ ਛਲ ਜੈਹੈ ॥ काल ही काल उचारत काल; गयो इह काल सभो छल जैहै ॥ ਧਾਮ ਰਹੋ ਨਹੀ, ਸਾਚ ਕਹੋਂ; ਇਹ ਘਾਤ ਗਈ, ਫਿਰ ਹਾਥਿ ਨ ਐਹੈ ॥੨੫੩॥ धाम रहो नही, साच कहों; इह घात गई, फिर हाथि न ऐहै ॥२५३॥ |
Dasam Granth |