ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
 |
 |
 |
 |
 |
ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
|
|
|
|
|
Page 1161 ਅਗੰਜਾਨ ਜੋ ਗੰਜਤ; ਸਦਾ ਅਗੰਜ ਨਰ ॥ अगंजान जो गंजत; सदा अगंज नर ॥ ਤ੍ਰਸਤ ਤਾਪ ਤੁਟਿ ਜਾਇ; ਨਿਰਖਿ ਜਿਹ ਖੜਗ ਕਰ ॥ त्रसत ताप तुटि जाइ; निरखि जिह खड़ग कर ॥ ਤੇ ਪੀਵਤ ਹੈ ਭਾਂਗ; ਅਧਿਕ ਜਿਨ ਜਸ ਲਏ ॥ ते पीवत है भांग; अधिक जिन जस लए ॥ ਹੋ ਦਾਨ ਖਾਂਡ ਕੈ ਪ੍ਰਥਮ; ਬਹੁਰਿ ਜਗ ਤੇ ਗਏ ॥੧੫॥ हो दान खांड कै प्रथम; बहुरि जग ते गए ॥१५॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਤੇ ਨਰ ਕੈਫਨ ਕੋ ਪਿਯਤ; ਤੈ ਕ੍ਯਾ ਪਿਯਹਿ? ਅਜਾਨ! ॥ ते नर कैफन को पियत; तै क्या पियहि? अजान! ॥ ਕਰ ਤਕਰੀ ਪਕਰਤ ਰਹਿਯੋ; ਕਸੀ ਨ ਕਮਰ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ॥੧੬॥ कर तकरी पकरत रहियो; कसी न कमर क्रिपान ॥१६॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਯੌ ਸੁਨਿ ਬੈਨ ਸਾਹੁ ਰਿਸਿ ਭਰਿਯੋ ॥ यौ सुनि बैन साहु रिसि भरियो ॥ ਨਿਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹ ਕਟੁ ਬਚਨ ਉਚਰਿਯੋ ॥ निजु त्रिय कह कटु बचन उचरियो ॥ ਲਾਤ ਮੁਸਟ ਭੇ ਕੀਏ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥ लात मुसट भे कीए प्रहारा ॥ ਤੈ ਕ੍ਯੋਂ ਐਸੀ ਭਾਂਤਿ ਉਚਾਰਾ? ॥੧੭॥ तै क्यों ऐसी भांति उचारा? ॥१७॥ ਤ੍ਰਿਯੋ ਬਾਚ ॥ त्रियो बाच ॥ ਕਹੋ ਸਾਹੁ! ਤੌ ਸਾਚ ਉਚਰਊਂ ॥ कहो साहु! तौ साच उचरऊं ॥ ਤੁਮ ਤੇ ਤਊ ਅਧਿਕ ਜਿਯ ਡਰਊਂ ॥ तुम ते तऊ अधिक जिय डरऊं ॥ ਜੋ ਕੁਲ ਰੀਤਿ ਬਡਨ ਚਲਿ ਆਈ ॥ जो कुल रीति बडन चलि आई ॥ ਸੋ ਮੈ ਤੁਹਿ ਪ੍ਰਤਿ ਕਹਤ ਸੁਨਾਈ ॥੧੮॥ सो मै तुहि प्रति कहत सुनाई ॥१८॥ ਛਪੈ ਛੰਦ ॥ छपै छंद ॥ ਦਿਜਨ ਦਾਨ ਦੀਬੋ; ਦ੍ਰੁਜਾਨ ਸਿਰ ਖੜਗ ਬਜੈਬੋ ॥ दिजन दान दीबो; द्रुजान सिर खड़ग बजैबो ॥ ਮਹਾ ਦੁਸਟ ਕਹ ਦੰਡਿ; ਦਾਰਿਦ ਦੀਨਾਨ ਗਵੈਬੋ ॥ महा दुसट कह दंडि; दारिद दीनान गवैबो ॥ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿਨ ਕੇ ਸਾਥ; ਕੇਲ ਚਿਰ ਲੌ ਮਚਿ ਮੰਡਬ ॥ निजु नारिन के साथ; केल चिर लौ मचि मंडब ॥ ਖੰਡ ਖੰਡ ਰਨ ਖੇਤ; ਖਲਨ ਖੰਡਨ ਸੌ ਖੰਡਬ ॥ खंड खंड रन खेत; खलन खंडन सौ खंडब ॥ ਅਮਲ ਨ ਪੀ ਏਤੀ ਕਰੈ; ਕ੍ਯੋ ਆਯੋ ਮਹਿ ਲੋਕ ਮਹਿ? ॥ अमल न पी एती करै; क्यो आयो महि लोक महि? ॥ ਸੁਰ ਅਸੁਰ ਜਛ ਗੰਧ੍ਰਬ ਸਭੈ; ਤਿਹ ਨਰ ਕੌ ਹਸਿ ਹਸਿ ਕਹਹਿ ॥੧੯॥ सुर असुर जछ गंध्रब सभै; तिह नर कौ हसि हसि कहहि ॥१९॥ ਛੰਦ ॥ छंद ॥ ਸੋ ਨਰ ਪਿਯਤ ਨ ਭਾਂਗ; ਰਹੈ ਕੌਡੀ ਮਹਿ ਜਿਹ ਚਿਤ ॥ सो नर पियत न भांग; रहै कौडी महि जिह चित ॥ ਸੋ ਨਰ ਅਮਲ ਨ ਪਿਯੈ; ਦਾਨ ਭੇ ਨਹਿ ਜਾ ਕੋ ਹਿਤ ॥ सो नर अमल न पियै; दान भे नहि जा को हित ॥ ਸ੍ਯਾਨੋ ਅਧਿਕ ਕਹਾਇ; ਕਾਕ ਕੀ ਉਪਮਾ ਪਾਵਹਿ ॥ स्यानो अधिक कहाइ; काक की उपमा पावहि ॥ ਅੰਤ ਸ੍ਵਾਨ ਜ੍ਯੋਂ ਮਰੈ; ਦੀਨ ਦੁਨਿਯਾ ਪਛੁਤਾਵਹਿ ॥੨੦॥ अंत स्वान ज्यों मरै; दीन दुनिया पछुतावहि ॥२०॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਅੰਤ ਕਾਕ ਕੀ ਮ੍ਰਿਤੁ ਮਰੈ; ਮਨ ਭੀਤਰ ਪਛੁਤਾਹਿ ॥ अंत काक की म्रितु मरै; मन भीतर पछुताहि ॥ ਖੰਡਾ ਗਹਿਯੋ ਨ ਜਸ ਲਿਯੋ; ਕਛੂ ਜਗਤ ਕੇ ਮਾਹਿ ॥੨੧॥ खंडा गहियो न जस लियो; कछू जगत के माहि ॥२१॥ ਸਾਹ ਬਾਚ ॥ साह बाच ॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਸੁਨ ਸਾਹੁਨਿ! ਤੈ ਕਛੁ ਨ ਜਾਨਤ ॥ सुन साहुनि! तै कछु न जानत ॥ ਸੋਫਿਨ ਸੌ ਅਮਲਿਨ ਕਹ ਠਾਨਤ ॥ सोफिन सौ अमलिन कह ठानत ॥ ਸੋਫੀ ਰੰਕ ਦਰਬੁ ਉਪਜਾਵੈ ॥ सोफी रंक दरबु उपजावै ॥ ਅਮਲੀ ਨ੍ਰਿਪਹੂੰ ਧਾਮ ਲੁਟਾਵੈ ॥੨੨॥ अमली न्रिपहूं धाम लुटावै ॥२२॥ ਤ੍ਰਿਯੋ ਬਾਚ ॥ त्रियो बाच ॥ ਛੰਦ ॥ छंद ॥ ਜੇ ਅਮਲਨ ਕਹ ਖਾਇ; ਖਤਾ ਕਬਹੂੰ ਨਹਿ ਖਾਵੈ ॥ जे अमलन कह खाइ; खता कबहूं नहि खावै ॥ ਮੂੰਡਿ ਅਵਰਨਹਿ ਜਾਹਿ; ਆਪੁ ਕਬਹੂੰ ਨ ਮੁੰਡਾਵੈ ॥ मूंडि अवरनहि जाहि; आपु कबहूं न मुंडावै ॥ ਚੰਚਲਾਨ ਕੋ ਚਿਤ; ਚੋਰ ਛਿਨ ਇਕ ਮਹਿ ਲੇਹੀ ॥ चंचलान को चित; चोर छिन इक महि लेही ॥ ਭਾਂਤਿ ਭਾਂਤਿ ਭਾਮਿਨਨਿ; ਭੋਗ ਭਾਵਤ ਮਨ ਦੇਹੀ ॥੨੩॥ भांति भांति भामिननि; भोग भावत मन देही ॥२३॥ ਅੜਿਲ ॥ अड़िल ॥ ਭਜਹਿ ਬਾਮ ਕੈਫਿਯੈ; ਕੇਲ ਜੁਗ ਜਾਮ ਮਚਾਵਹਿ ॥ भजहि बाम कैफियै; केल जुग जाम मचावहि ॥ ਹਰਿਣਾ ਜਿਮਿ ਉਛਲਹਿ; ਨਾਰਿ ਨਾਗਰਿਨ ਰਿਝਾਵਹਿ ॥ हरिणा जिमि उछलहि; नारि नागरिन रिझावहि ॥ ਸੌਫੀ ਚੜਤਹਿ ਕਾਂਪਿ; ਧਰਨਿ ਊਪਰਿ ਪਰੈ ॥ सौफी चड़तहि कांपि; धरनि ऊपरि परै ॥ ਹੋ ਬੀਰਜ ਖਲਤ ਹ੍ਵੈ ਜਾਹਿ; ਕਹਾ ਜੜ ਰਤਿ ਕਰੈ? ॥੨੪॥ हो बीरज खलत ह्वै जाहि; कहा जड़ रति करै? ॥२४॥ ਬੀਰਜ ਭੂਮਿ ਗਿਰ ਪਰੈ; ਤਕੇ ਮੁਖ ਬਾਇ ਕੈ ॥ बीरज भूमि गिर परै; तके मुख बाइ कै ॥ ਨਿਰਖਿ ਨਾਰ ਕੀ ਓਰ; ਰਹੈ ਸਿਰੁ ਨ੍ਯਾਇ ਕੈ ॥ निरखि नार की ओर; रहै सिरु न्याइ कै ॥ ਸਰਮਨਾਕ ਹ੍ਵੈ ਹ੍ਰਿਦੈ; ਬਚਨ ਹਸਿ ਹਸਿ ਕਹੈ ॥ सरमनाक ह्वै ह्रिदै; बचन हसि हसि कहै ॥ ਹੋ ਕਾਮ ਕੇਲ ਕੀ ਸਮੈ; ਨ ਪਸੁ ਕੌਡੀ ਲਹੈ ॥੨੫॥ हो काम केल की समै; न पसु कौडी लहै ॥२५॥ |
|
|
|
|
Dasam Granth |