ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 885 ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਉਤਰ ਦੇਸ ਰਾਵ ਇਕ ਭਾਰੋ ॥ उतर देस राव इक भारो ॥ ਸੂਰਜ ਬੰਸ ਮਾਝ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥ सूरज बंस माझ उजियारो ॥ ਰੂਪ ਮਤੀ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥ रूप मती ता की बर नारी ॥ ਜਨੁਕ ਚੀਰਿ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਨਿਕਾਰੀ ॥੧॥ जनुक चीरि चंद्रमा निकारी ॥१॥ ਵਹ ਤ੍ਰਿਯ ਏਕ ਨੀਚ ਸੋ ਰਹੈ ॥ वह त्रिय एक नीच सो रहै ॥ ਅਧਿਕ ਨਿੰਦ ਤਾ ਕੀ ਜਗ ਕਹੈ ॥ अधिक निंद ता की जग कहै ॥ ਇਹ ਬਿਰਤਾਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਜਬ ਸੁਨ੍ਯੋ ॥ इह बिरतात न्रिपति जब सुन्यो ॥ ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਕਰਿ ਮਸਤਕ ਧੁਨ੍ਯੋ ॥੨॥ अधिक कोप करि मसतक धुन्यो ॥२॥ ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਲਾਗ ਨ੍ਰਿਪਤ ਹੂੰ ਕਰੀ ॥ त्रिय की लाग न्रिपत हूं करी ॥ ਬਾਤੈ ਕਰਤ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਮਹਿ ਪਰੀ ॥ बातै करत द्रिसटि महि परी ॥ ਤਾ ਦਿਨ ਤੇ ਤਾ ਸੌ ਹਿਤ ਤ੍ਯਾਗਿਯੋ ॥ ता दिन ते ता सौ हित त्यागियो ॥ ਅਵਰ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੇ ਰਸ ਅਨੁਰਾਗਿਯੋ ॥੩॥ अवर त्रियन के रस अनुरागियो ॥३॥ ਅਵਰ ਤ੍ਰਿਯਨ ਸੌ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਗਾਈ ॥ अवर त्रियन सौ प्रीति लगाई ॥ ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਸੌ ਦਿਯ ਨੇਹ ਭੁਲਾਈ ॥ ता त्रिय सौ दिय नेह भुलाई ॥ ਤਾ ਕੇ ਧਾਮ ਨਿਤ੍ਯ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥ ता के धाम नित्य चलि आवै ॥ ਪ੍ਰੀਤਿ ਠਾਨਿ ਨਹਿ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥੪॥ प्रीति ठानि नहि केल कमावै ॥४॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਚਾਰਿ ਪਹਰ ਰਜਨੀ ਤ੍ਰਿਯਹਿ; ਰਮਤ ਹੁਤੋ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥ चारि पहर रजनी त्रियहि; रमत हुतो सुख पाइ ॥ ਰੋਸ ਭਯੋ ਜਬ ਤੇ ਹ੍ਰਿਦੈ; ਘਰੀ ਨ ਭੋਗਾ ਜਾਇ ॥੫॥ रोस भयो जब ते ह्रिदै; घरी न भोगा जाइ ॥५॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਜਬ ਰਾਜਾ ਪੂਜਾ ਕਹ ਜਾਵੈ ॥ जब राजा पूजा कह जावै ॥ ਤਬ ਵਹੁ ਸਮੌ ਜਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਪਾਵੈ ॥ तब वहु समौ जार त्रिय पावै ॥ ਮਿਲਿ ਬਾਤੈ ਦੋਊ ਯੌ ਕਰਹੀ ॥ मिलि बातै दोऊ यौ करही ॥ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਕਾਨਿ ਕਛੂ ਨਹਿ ਧਰਹੀ ॥੬॥ न्रिप की कानि कछू नहि धरही ॥६॥ ਸਾਮੁਹਿ ਤਾਹਿ ਹੁਤੋ ਦਰਵਾਜੋ ॥ सामुहि ताहि हुतो दरवाजो ॥ ਲਾਗਿ ਰਹਾ ਭੀਤਨ ਸੌ ਰਾਜੋ ॥ लागि रहा भीतन सौ राजो ॥ ਜਬ ਇਹ ਭਾਂਤਿ ਜਾਰ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥ जब इह भांति जार सुनि पायो ॥ ਭਾਜਿ ਗਯੋ, ਨ ਸਕ੍ਯੋ ਠਹਰਾਯੋ ॥੭॥ भाजि गयो, न सक्यो ठहरायो ॥७॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਨਿਰਖਿ ਕੋਪ ਦ੍ਰਿਗ ਰਾਇ ਕੇ; ਨੀਚ ਤੁਰਤੁ ਗਯੋ ਭਾਜ ॥ निरखि कोप द्रिग राइ के; नीच तुरतु गयो भाज ॥ ਭਾਂਤਿ ਅਨੇਕ ਮਨਾਇਯੋ; ਤਊ ਨ ਫਿਰਾ ਨਿਲਾਜ ॥੮॥ भांति अनेक मनाइयो; तऊ न फिरा निलाज ॥८॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਤਿਹ ਹਿਤ ਨਾਰਿ ਜਤਨ ਬਹੁ ਕੀਨੇ ॥ तिह हित नारि जतन बहु कीने ॥ ਬਹੁਤੁ ਰੁਪਏ ਖਰਚਿ ਕਹ ਦੀਨੇ ॥ बहुतु रुपए खरचि कह दीने ॥ ਕੋਟਿ ਕਰੇ ਏਕੋ ਨਹਿ ਭਯੋ ॥ कोटि करे एको नहि भयो ॥ ਤਿਹ ਪਤਿ ਡਾਰਿ ਹ੍ਰਿਦੈ ਤੇ ਦਯੋ ॥੯॥ तिह पति डारि ह्रिदै ते दयो ॥९॥ ਜਬ ਵਹੁ ਬਾਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਚਿਤ ਆਵੈ ॥ जब वहु बात न्रिपति चित आवै ॥ ਸੰਕਿ ਰਹੈ ਨਹਿ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥ संकि रहै नहि भोग कमावै ॥ ਯਹ ਸਭ ਭੇਦ ਇਕ ਨਾਰੀ ਜਾਨੈ ॥ यह सभ भेद इक नारी जानै ॥ ਲਜਤ ਨਾਥ ਸੌ ਕਛੁ ਨ ਬਖਾਨੈ ॥੧੦॥ लजत नाथ सौ कछु न बखानै ॥१०॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਤਬ ਰਾਜੇ ਐਸੇ ਕਹਾ; ਯਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕਛੂ ਨ ਦੇਉਂ ॥ तब राजे ऐसे कहा; या त्रिय कछू न देउं ॥ ਨਾਮ ਜਾਰ ਕੋ ਲੈ ਤੁਰਤ; ਯਾ ਕੋ ਧਨੁ ਹਰਿ ਲੇਉਂ ॥੧੧॥ नाम जार को लै तुरत; या को धनु हरि लेउं ॥११॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਕਾਹੂ ਕਹ ਮੁਹਰੈ ਚਟਵਾਈ ॥ काहू कह मुहरै चटवाई ॥ ਕਾਹੂ ਕਹਾ ਮਿਤ੍ਰ ਕੀ ਨ੍ਯਾਈ ॥ काहू कहा मित्र की न्याई ॥ ਕਾਹੂ ਸੰਗ ਨੇਹ ਉਪਜਾਯੋ ॥ काहू संग नेह उपजायो ॥ ਕਿਸੂ ਤ੍ਰਿਯਾ ਸੰਗ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥੧੨॥ किसू त्रिया संग भोग कमायो ॥१२॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਕਾਹੂ ਕਹ ਸੁਭ ਪਟ ਦਏ; ਕਾਹੂ ਕਹ ਧਨੁ ਦੀਨ ॥ काहू कह सुभ पट दए; काहू कह धनु दीन ॥ ਐਸੀ ਬਿਧਿ ਚੇਰੀ ਸਕਲ; ਨ੍ਰਿਪ ਅਪਨੀ ਕਰਿ ਲੀਨ ॥੧੩॥ ऐसी बिधि चेरी सकल; न्रिप अपनी करि लीन ॥१३॥ ਚੌਪਈ ॥ चौपई ॥ ਐਸ ਹੀ ਬਾਹਰ ਕੀ ਬਸਿ ਕਰੀ ॥ ऐस ही बाहर की बसि करी ॥ ਸਭ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਰਸ ਢਰੀ ॥ सभ इसत्री न्रिप के रस ढरी ॥ ਜੋ ਰਾਜਾ ਕਹ ਭੇਦ ਨ ਦੇਈ ॥ जो राजा कह भेद न देई ॥ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਨ੍ਰਿਪ ਪੈਠਨ ਨਹਿ ਦੇਈ ॥੧੪॥ तिह त्रिय न्रिप पैठन नहि देई ॥१४॥ ਦੋਹਰਾ ॥ दोहरा ॥ ਸਭ ਚੇਰੀ ਨ੍ਰਿਪ ਬਸਿ ਭਈ; ਸਭ ਸੋ ਰਾਖਤ ਨੇਹ ॥ सभ चेरी न्रिप बसि भई; सभ सो राखत नेह ॥ ਜੁ ਕਛੁ ਬਾਤ ਤਵ ਤ੍ਰਿਯ ਕਰੈ; ਆਨਿ ਇਸੈ ਕਹ ਦੇਹ ॥੧੫॥ जु कछु बात तव त्रिय करै; आनि इसै कह देह ॥१५॥ |
Dasam Granth |