ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ ।

Page 157

ਦੀਯੋ ਆਇਸੰ ਕਾਲਪੁਰਖੰ ਅਪਾਰੰ ॥

दीयो आइसं कालपुरखं अपारं ॥

ਧਰੋ ਬਾਵਨਾ ਬਿਸਨੁ ਅਸਟਮ ਵਤਾਰੰ ॥

धरो बावना बिसनु असटम वतारं ॥

ਲਈ ਬਿਸਨੁ ਆਗਿਆ ਚਲਿਯੋ ਧਾਇ ਐਸੇ ॥

लई बिसनु आगिआ चलियो धाइ ऐसे ॥

ਲਹਿਯੋ ਦਾਰਦੀ ਭੂਪ ਭੰਡਾਰ ਜੈਸੇ ॥੩॥

लहियो दारदी भूप भंडार जैसे ॥३॥

ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥

नराज छंद ॥

ਸਰੂਪ ਛੋਟ ਧਾਰਿ ਕੈ ॥

सरूप छोट धारि कै ॥

ਚਲਿਯੋ ਤਹਾ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥

चलियो तहा बिचारि कै ॥

ਸਭਾ ਨਰੇਸ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥

सभा नरेस जान्यो ॥

ਤਹੀ ਸੁ ਪਾਵ ਠਾਨ੍ਯੋ ॥੪॥

तही सु पाव ठान्यो ॥४॥

ਸੁ ਬੇਦ ਚਾਰ ਉਚਾਰ ਕੈ ॥

सु बेद चार उचार कै ॥

ਸੁਣ੍ਯੋ ਨ੍ਰਿਪੰ ਸੁਧਾਰ ਕੈ ॥

सुण्यो न्रिपं सुधार कै ॥

ਬੁਲਾਇ ਬਿਪੁ ਕੋ ਲਯੋ ॥

बुलाइ बिपु को लयो ॥

ਮਲਯਾਗਰ ਮੂੜਕਾ ਦਯੋ ॥੫॥

मलयागर मूड़का दयो ॥५॥

ਪਦਾਰਘ ਦੀਪ ਦਾਨ ਦੈ ॥

पदारघ दीप दान दै ॥

ਪ੍ਰਦਛਨਾ ਅਨੇਕ ਕੈ ॥

प्रदछना अनेक कै ॥

ਕਰੋਰਿ ਦਛਨਾ ਦਈ ॥

करोरि दछना दई ॥

ਨ ਹਾਥਿ ਬਿਪ ਨੈ ਲਈ ॥੬॥

न हाथि बिप नै लई ॥६॥

ਕਹਿਯੋ ਨ ਮੋਰ ਕਾਜ ਹੈ ॥

कहियो न मोर काज है ॥

ਮਿਥ੍ਯਾ ਇਹ ਤੋਰ ਸਾਜ ਹੈ ॥

मिथ्या इह तोर साज है ॥

ਅਢਾਇ ਪਾਵ ਭੂਮਿ ਦੈ ॥

अढाइ पाव भूमि दै ॥

ਬਸੇਖ ਪੂਰ ਕੀਰਤਿ ਲੈ ॥੭॥

बसेख पूर कीरति लै ॥७॥

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਜਬ ਦਿਜ ਐਸ ਬਖਾਨੀ ਬਾਨੀ ॥

जब दिज ऐस बखानी बानी ॥

ਭੂਪਤਿ ਸਹਤ ਨ ਜਾਨ੍ਯੋ ਰਾਨੀ ॥

भूपति सहत न जान्यो रानी ॥

ਪੈਰ ਅਢਾਇ ਭੂੰਮਿ ਦੇ ਕਹੀ ॥

पैर अढाइ भूमि दे कही ॥

ਦ੍ਰਿੜ ਕਰਿ ਬਾਤ ਦਿਜੋਤਮ ਗਹੀ ॥੮॥

द्रिड़ करि बात दिजोतम गही ॥८॥

ਦਿਜਬਰ ਸੁਕ੍ਰ ਹੁਤੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤੀਰਾ ॥

दिजबर सुक्र हुतो न्रिप तीरा ॥

ਜਾਨ ਗਯੋ ਸਭ ਭੇਦੁ ਵਜੀਰਾ ॥

जान गयो सभ भेदु वजीरा ॥

ਜਿਯੋ ਜਿਯੋ ਦੇਨ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨ੍ਰਿਪ ਕਹੈ ॥

जियो जियो देन प्रिथवी न्रिप कहै ॥

ਤਿਮੁ ਤਿਮੁ ਨਾਹਿ ਪੁਰੋਹਿਤ ਗਹੈ ॥੯॥

तिमु तिमु नाहि पुरोहित गहै ॥९॥

ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਦੇਨ ਧਰਾ ਮਨੁ ਕੀਨਾ ॥

जब न्रिप देन धरा मनु कीना ॥

ਤਬ ਹੀ ਉਤਰ ਸੁਕ੍ਰ ਇਮ ਦੀਨਾ ॥

तब ही उतर सुक्र इम दीना ॥

ਲਘੁ ਦਿਜ ਯਾਹਿ ਨ ਭੂਪ ਪਛਾਨੋ ॥

लघु दिज याहि न भूप पछानो ॥

ਬਿਸਨੁ ਅਵਤਾਰ ਇਸੀ ਕਰਿ ਮਾਨੋ ॥੧੦॥

बिसनु अवतार इसी करि मानो ॥१०॥

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਦਾਨਵ ਸਭ ਹਸੇ ॥

सुनत बचन दानव सभ हसे ॥

ਉਚਰਤ ਸੁਕ੍ਰ ਕਹਾ ਘਰਿ ਬਸੇ ॥

उचरत सुक्र कहा घरि बसे ॥

ਸਸਿਕ ਸਮਾਨ ਨ ਦਿਜ ਮਹਿ ਮਾਸਾ ॥

ससिक समान न दिज महि मासा ॥

ਕਸ ਕਰਹੈ ਇਹ ਜਗ ਬਿਨਾਸਾ ॥੧੧॥

कस करहै इह जग बिनासा ॥११॥

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

ਸੁਕ੍ਰੋਬਾਚ ॥

सुक्रोबाच ॥

ਜਿਮ ਚਿਨਗਾਰੀ ਅਗਨਿ ਕੀ; ਗਿਰਤ ਸਘਨ ਬਨ ਮਾਹਿ ॥

जिम चिनगारी अगनि की; गिरत सघन बन माहि ॥

ਅਧਿਕ ਤਨਿਕ ਤੇ ਹੋਤ ਹੈ; ਤਿਮ ਦਿਜਬਰ ਨਰ ਨਾਹਿ ॥੧੨॥

अधिक तनिक ते होत है; तिम दिजबर नर नाहि ॥१२॥

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਹਸਿ ਭੂਪਤਿ ਇਹ ਬਾਤ ਬਖਾਨੀ ॥

हसि भूपति इह बात बखानी ॥

ਸੁਨਹੋ ਸੁਕ੍ਰ ! ਤੁਮ ਬਾਤ ਨ ਜਾਨੀ ॥

सुनहो सुक्र ! तुम बात न जानी ॥

ਫੁਨਿ ਇਹ ਸਮੋ ਸਭੋ ਛਲ ਜੈ ਹੈ ॥

फुनि इह समो सभो छल जै है ॥

ਹਰਿ ਸੋ ਫੇਰਿ ਨ ਭਿਛਕ ਐ ਹੈ ॥੧੩॥

हरि सो फेरि न भिछक ऐ है ॥१३॥

ਮਨ ਮਹਿ ਬਾਤ ਇਹੈ ਠਹਰਾਈ ॥

मन महि बात इहै ठहराई ॥

ਮਨ ਮੋ ਧਰੀ ਨ ਕਿਸੂ ਬਤਾਈ ॥

मन मो धरी न किसू बताई ॥

ਭ੍ਰਿਤ ਤੇ ਮਾਂਗ ਕਮੰਡਲ ਏਸਾ ॥

भ्रित ते मांग कमंडल एसा ॥

ਲਗ੍ਯੋ ਦਾਨ ਤਿਹ ਦੇਨ ਨਰੇਸਾ ॥੧੪॥

लग्यो दान तिह देन नरेसा ॥१४॥

ਸੁਕ੍ਰ ਬਾਤ ਮਨ ਮੋ ਪਹਿਚਾਨੀ ॥

सुक्र बात मन मो पहिचानी ॥

ਭੇਦ ਨ ਲਹਤ ਭੂਪ ਅਗਿਆਨੀ ॥

भेद न लहत भूप अगिआनी ॥

ਧਾਰਿ ਮਕਰਿ ਕੇ ਜਾਰ ਸਰੂਪਾ ॥

धारि मकरि के जार सरूपा ॥

ਪੈਠਿਯੋ ਮਧ ਕਮੰਡਲ ਭੂਪਾ ॥੧੫॥

पैठियो मध कमंडल भूपा ॥१५॥

ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ਪਾਨਿ ਸੁਰਾਹੀ ਲਈ ॥

न्रिप बर पानि सुराही लई ॥

ਦਾਨ ਸਮੈ ਦਿਜਬਰ ਕੀ ਭਈ ॥

दान समै दिजबर की भई ॥

ਦਾਨ ਹੇਤ ਜਬ ਹਾਥ ਚਲਾਯੋ ॥

दान हेत जब हाथ चलायो ॥

ਨਿਕਸ ਨੀਰ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਨ ਆਯੋ ॥੧੬॥

निकस नीर करि ताहि न आयो ॥१६॥

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥

तोमर छंद ॥

ਚਮਕ੍ਯੋ ਤਬੈ ਦਿਜਰਾਜ ॥

चमक्यो तबै दिजराज ॥

ਕਰੀਐ ਨ੍ਰਿਪੇਸੁ ! ਇਲਾਜ ॥

करीऐ न्रिपेसु ! इलाज ॥

ਤਿਨਕਾ ਮਿਲੈ ਇਹ ਬੀਚਿ ॥

तिनका मिलै इह बीचि ॥

ਇਕ ਚਛ ਹੁਐ ਹੈ ਨੀਚ ॥੧੭॥

इक चछ हुऐ है नीच ॥१७॥

ਤਿਨੁਕਾ ਨ੍ਰਿਪਤ ਕਰਿ ਲੀਨ ॥

तिनुका न्रिपत करि लीन ॥

ਭੀਤਰ ਕਮੰਡਲ ਦੀਨ ॥

भीतर कमंडल दीन ॥

ਸੁਕ੍ਰ ਆਖਿ ਲਗੀਆ ਜਾਇ ॥

सुक्र आखि लगीआ जाइ ॥

ਇਕ ਚਛ ਭਯੋ ਦਿਜ ਰਾਇ ॥੧੮॥

इक चछ भयो दिज राइ ॥१८॥

TOP OF PAGE

Dasam Granth