ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ । |
Page 49 ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥ भुजंग प्रयात छंद ॥ ਹਲਬੀ ਜੁਨਬੀ ਸਰੋਹੀ ਦੁਧਾਰੀ ॥ हलबी जुनबी सरोही दुधारी ॥ ਬਹੀ ਕੋਪ ਕਾਤੀ ਕ੍ਰਿਪਾਣੰ ਕਟਾਰੀ ॥ बही कोप काती क्रिपाणं कटारी ॥ ਕਹੂੰ ਸੈਹਥੀਅੰ ਕਹੂੰ ਸੁਧ ਸੇਲੰ ॥ कहूं सैहथीअं कहूं सुध सेलं ॥ ਕਹੂੰ ਸੇਲ ਸਾਂਗੰ ਭਈ ਰੇਲ ਪੇਲੰ ॥੯॥ कहूं सेल सांगं भई रेल पेलं ॥९॥ ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥ नराज छंद ॥ ਸਰੋਖ ਸੁਰ ਸਾਜਿਅੰ ॥ सरोख सुर साजिअं ॥ ਬਿਸਾਰਿ ਸੰਕ ਬਾਜਿਅੰ ॥ बिसारि संक बाजिअं ॥ ਨਿਸੰਕ ਸਸਤ੍ਰ ਮਾਰਹੀਂ ॥ निसंक ससत्र मारहीं ॥ ਉਤਾਰਿ ਅੰਗ ਡਾਰਹੀਂ ॥੧੦॥ उतारि अंग डारहीं ॥१०॥ ਕਛੂ ਨ ਕਾਨ ਰਾਖਹੀਂ ॥ कछू न कान राखहीं ॥ ਸੁ ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਭਾਖਹੀਂ ॥ सु मारि मारि भाखहीं ॥ ਸੁ ਹਾਕ ਹਾਠ ਰੇਲਿਯੰ ॥ सु हाक हाठ रेलियं ॥ ਅਨੰਤ ਸਸਤ੍ਰ ਝੇਲਿਯੰ ॥੧੧॥ अनंत ससत्र झेलियं ॥११॥ ਹਜਾਰ ਹੂਰਿ ਅੰਬਰੰ ॥ हजार हूरि अ्मबरं ॥ ਬਿਰੁਧ ਕੈ ਸੁਅੰਬਰੰ ॥ बिरुध कै सुअ्मबरं ॥ ਕਰੂਰ ਭਾਂਤ ਡੋਲਹੀ ॥ करूर भांत डोलही ॥ ਸੁ ਮਾਰੁ ਮਾਰ ਬੋਲਹੀ ॥੧੨॥ सु मारु मार बोलही ॥१२॥ ਕਹੂਕਿ ਅੰਗ ਕਟੀਅੰ ॥ कहूकि अंग कटीअं ॥ ਕਹੂੰ ਸਰੋਹ ਪਟੀਅੰ ॥ कहूं सरोह पटीअं ॥ ਕਹੂੰ ਸੁ ਮਾਸ ਮੁਛੀਅੰ ॥ कहूं सु मास मुछीअं ॥ ਗਿਰੇ ਸੁ ਤਛ ਮੁਛੀਅੰ ॥੧੩॥ गिरे सु तछ मुछीअं ॥१३॥ ਢਮਕ ਢੋਲ ਢਾਲਿਯੰ ॥ ढमक ढोल ढालियं ॥ ਹਰੋਲ ਹਾਲ ਚਾਲਿਯੰ ॥ हरोल हाल चालियं ॥ ਝਟਾਕ ਝਟ ਬਾਹੀਅੰ ॥ झटाक झट बाहीअं ॥ ਸੁ ਬੀਰ ਸੈਨ ਗਾਹੀਅੰ ॥੧੪॥ सु बीर सैन गाहीअं ॥१४॥ ਨਿਵੰ ਨਿਸਾਣ ਬਾਜਿਅੰ ॥ निवं निसाण बाजिअं ॥ ਸੁ ਬੀਰ ਧੀਰ ਗਾਜਿਅੰ ॥ सु बीर धीर गाजिअं ॥ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਬਾਣ ਬਾਹਹੀ ॥ क्रिपान बाण बाहही ॥ ਅਜਾਤ ਅੰਗ ਲਾਹਹੀ ॥੧੫॥ अजात अंग लाहही ॥१५॥ ਬਿਰੁਧ ਕ੍ਰੁਧ ਰਾਜਿਯੰ ॥ बिरुध क्रुध राजियं ॥ ਨ ਚਾਰ ਪੈਰ ਭਾਜਿਯੰ ॥ न चार पैर भाजियं ॥ ਸੰਭਾਰਿ ਸਸਤ੍ਰ ਗਾਜ ਹੀ ॥ स्मभारि ससत्र गाज ही ॥ ਸੁ ਨਾਦ ਮੇਘ ਲਾਜ ਹੀ ॥੧੬॥ सु नाद मेघ लाज ही ॥१६॥ ਹਲੰਕ ਹਾਕ ਮਾਰਹੀ ॥ हलंक हाक मारही ॥ ਸਰਕ ਸਸਤ੍ਰ ਝਾਰਹੀ ॥ सरक ससत्र झारही ॥ ਭਿਰੇ ਬਿਸਾਰਿ ਸੋਕਿਯੰ ॥ भिरे बिसारि सोकियं ॥ ਸਿਧਾਰ ਦੇਵ ਲੋਕਿਯੰ ॥੧੭॥ सिधार देव लोकियं ॥१७॥ ਰਿਸੇ ਬਿਰੁਧ ਬੀਰਿਯੰ ॥ रिसे बिरुध बीरियं ॥ ਸੁ ਮਾਰਿ ਝਾਰਿ ਤੀਰਿਯੰ ॥ सु मारि झारि तीरियं ॥ ਸਬਦ ਸੰਖ ਬਜਿਯੰ ॥ सबद संख बजियं ॥ ਸੁ ਬੀਰ ਧੀਰ ਸਜਿਯੰ ॥੧੮॥ सु बीर धीर सजियं ॥१८॥ ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥ रसावल छंद ॥ ਤੁਰੀ ਸੰਖ ਬਾਜੇ ॥ तुरी संख बाजे ॥ ਮਹਾਬੀਰ ਸਾਜੇ ॥ महाबीर साजे ॥ ਨਚੇ ਤੁੰਦ ਤਾਜੀ ॥ नचे तुंद ताजी ॥ ਮਚੇ ਸੂਰ ਗਾਜੀ ॥੧੯॥ मचे सूर गाजी ॥१९॥ ਝਿਮੀ ਤੇਜ ਤੇਗੰ ॥ झिमी तेज तेगं ॥ ਮਨੋ ਬਿਜ ਬੇਗੰ ॥ मनो बिज बेगं ॥ ਉਠੈ ਨਦ ਨਾਦੰ ॥ उठै नद नादं ॥ ਧੁਨ ਨ੍ਰਿਬਿਖਾਦੰ ॥੨੦॥ धुन न्रिबिखादं ॥२०॥ ਤੁਟੇ ਖਗ ਖੋਲੰ ॥ तुटे खग खोलं ॥ ਮੁਖੰ ਮਾਰ ਬੋਲੰ ॥ मुखं मार बोलं ॥ ਧਕਾ ਧੀਕ ਧਕੰ ॥ धका धीक धकं ॥ ਗਿਰੇ ਹਕ ਬਕੰ ॥੨੧॥ गिरे हक बकं ॥२१॥ ਦਲੰ ਦੀਹ ਗਾਹੰ ॥ दलं दीह गाहं ॥ ਅਧੋ ਅੰਗ ਲਾਹੰ ॥ अधो अंग लाहं ॥ ਪ੍ਰਯੋਘੰ ਪ੍ਰਹਾਰੰ ॥ प्रयोघं प्रहारं ॥ ਬਕੈ ਮਾਰ ਮਾਰੰ ॥੨੨॥ बकै मार मारं ॥२२॥ ਨਦੀ ਰਕਤ ਪੂਰੰ ॥ नदी रकत पूरं ॥ ਫਿਰੀ ਗੈਣਿ ਹੂਰੰ ॥ फिरी गैणि हूरं ॥ ਗਜੇ ਗੈਣਿ ਕਾਲੀ ॥ गजे गैणि काली ॥ ਹਸੀ ਖਪਰਾਲੀ ॥੨੩॥ हसी खपराली ॥२३॥ ਮਹਾ ਸੂਰ ਸੋਹੰ ॥ महा सूर सोहं ॥ ਮੰਡੇ ਲੋਹ ਕ੍ਰੋਹੰ ॥ मंडे लोह क्रोहं ॥ ਮਹਾ ਗਰਬ ਗਜਿਯੰ ॥ महा गरब गजियं ॥ ਧੁਣੰ ਮੇਘ ਲਜਿਯੰ ॥੨੪॥ धुणं मेघ लजियं ॥२४॥ ਛਕੇ ਲੋਹ ਛਕੰ ॥ छके लोह छकं ॥ ਮੁਖੰ ਮਾਰ ਬਕੰ ॥ मुखं मार बकं ॥ ਮੁਖੰ ਮੁਛ ਬੰਕੰ ॥ मुखं मुछ बंकं ॥ ਭਿਰੇ ਛਾਡ ਸੰਕੰ ॥੨੫॥ भिरे छाड संकं ॥२५॥ ਹਕੰ ਹਾਕ ਬਾਜੀ ॥ हकं हाक बाजी ॥ ਘਿਰੀ ਸੈਣ ਸਾਜੀ ॥ घिरी सैण साजी ॥ ਚਿਰੇ ਚਾਰ ਢੂਕੇ ॥ चिरे चार ढूके ॥ ਮੁਖੰ ਮਾਰ ਕੂਕੇ ॥੨੬॥ मुखं मार कूके ॥२६॥ ਰੁਕੇ ਸੂਰ ਸੰਗੰ ॥ रुके सूर संगं ॥ ਮਨੋ ਸਿੰਧੁ ਗੰਗੰ ॥ मनो सिंधु गंगं ॥ ਢਹੇ ਢਾਲ ਢਕੰ ॥ ढहे ढाल ढकं ॥ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਕੜਕੰ ॥੨੭॥ क्रिपाण कड़कं ॥२७॥ ਹਕੰ ਹਾਕ ਬਾਜੀ ॥ हकं हाक बाजी ॥ ਨਚੇ ਤੁੰਦ ਤਾਜੀ ॥ नचे तुंद ताजी ॥ ਰਸੰ ਰੁਦ੍ਰ ਪਾਗੇ ॥ रसं रुद्र पागे ॥ ਭਿਰੇ ਰੋਸ ਜਾਗੇ ॥੨੮॥ भिरे रोस जागे ॥२८॥ ਗਿਰੇ ਸੁਧ ਸੇਲੰ ॥ गिरे सुध सेलं ॥ ਭਈ ਰੇਲ ਪੇਲੰ ॥ भई रेल पेलं ॥ ਪਲੰਹਾਰ ਨਚੇ ॥ पलंहार नचे ॥ ਰਣੰ ਬੀਰ ਮਚੇ ॥੨੯॥ रणं बीर मचे ॥२९॥ ਹਸੇ ਮਾਸਹਾਰੀ ॥ हसे मासहारी ॥ ਨਚੇ ਭੂਤ ਭਾਰੀ ॥ नचे भूत भारी ॥ ਮਹਾ ਢੀਠ ਢੂਕੇ ॥ महा ढीठ ढूके ॥ ਮੁਖੰ ਮਾਰ ਕੂਕੇ ॥੩੦॥ मुखं मार कूके ॥३०॥ ਗਜੈ ਗੈਣ ਦੇਵੀ ॥ गजै गैण देवी ॥ ਮਹਾ ਅੰਸ ਭੇਵੀ ॥ महा अंस भेवी ॥ ਭਲੇ ਪੂਤ ਨਾਚੰ ॥ भले पूत नाचं ॥ ਰਸੰ ਰੁਦ੍ਰ ਰਾਚੰ ॥੩੧॥ रसं रुद्र राचं ॥३१॥ |
Dasam Granth |